Muzeum Regionalne w Trzemesznie w 2006 r. Fot. Andrzej Leśniewski

Początki społecznego Muzeum Regionalnego w Trzemesznie sięgają 1999 r., kiedy to członkowie Koła Miłośników Zbieractwa w Trzemesznie – Jan Szymański z Mogilna, Zbigniew Kowalczyk, Dariusz Jankowski i Andrzej Leśniewski, wszyscy z Trzemeszna, dzięki ofiarności społecznej pozyskali zbiory muzealne.

Początkowo zbiory gromadzono w mieszkaniach prywatnych, gdy narosły zmagazynowano je w budynku przy ul. Gen. Dąbrowskiego 37. Inicjatywę powołania muzeum w 2000 r. przejęło specjalnie powołane w tym celu Stowarzyszenie Miłośników Zabytków Historycznych położonych na terenie Miasta i Gminy Trzemeszno.

Dzięki uprzejmości dyrekcji Szkoły Podstawowej nr 1 w Trzemesznie oraz dyrektorki tej szkoły p. Stanisławy Roguszewskiej, tymczasową siedzibę placówki zlokalizowano w pomieszczeniach piwnicznych SP nr 1 w Trzemesznie przy ul. J. J. Śniadeckich. Pomieszczenia wyremontowano, a w 2004 r. nastąpiło uroczyste otwarcie placówki bez osobowości prawnej. Od początku wiadomo było, że to jest jednak tylko prowizoryczne rozwiązanie. 

W 2006 r. Rada Miejska w Trzemesznie podjęła uchwałę intencyjną w sprawie wyrażenia woli  instytucjonalizacji Muzeum Regionalnego w Trzemesznie. Niestety niewiele to pomogło. W 2009 r. Muzeum po zmianie dyrekcji w SP 1, otrzymało wymówienie umowy użyczenia pomieszczeń, choć dzięki pomocy dyrekcji szkoły termin był przedłużany co pół roku. W wyniku porozumienia z trzemeszeńskim Urzędem Miasta rozpoczęto pakowanie zbiorów i jednoczesne katalogowanie. Od tego czasu muzeum mieściło się tylko w kartonach i czeka na docelowe pomieszczenie.

Podczas katalogowania z 2012 r. oszacowano, że muzeum dysponuje około 16 tysiącami eksponatów, wśród których znajdują się stare dokumenty, mapy, zabytkowa porcelana, militaria, sztandary, przedmioty codziennego użytku, stare fotografie i wiele innych. Opiekunem prawnym muzeum jest Stowarzyszenie Miłośników Zabytków Historycznych w Trzemesznie.

Zbiory Muzeum Regionalnego w Trzemesznie pozostawały w „letargu” aż do listopada 2017 r., kiedy to nastąpiła przeprowadzka eksponatów z pomieszczeń Szkoły Podstawowej nr 1 do budynku po dawnej „zawodówce” przy ul. Mickiewicza 33 w Trzemesznie. Muzeum znalazło swoje miejsce w lokalu po Szkolnej Izbie Tradycji, ulokowanych z tyłu byłej szkoły.

Podstawą prawną nowej siedziby jest umowa zawarta pomiędzy Gminą Trzemeszno, a Stowarzyszeniem Miłośników Zabytków Historycznych. Po raz kolejny Jest to rozwiązanie tymczasowe. Należy znaleźć bardziej odpowiednie miejsce dla muzeum.

Taki stan trwa do dzisiaj. Z dwoma wyjątkami. Pierwszy nastąpił w październiku 2020 r. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom SMZH rozpoczęło publikowanie zbiorów Muzeum Regionalnego w Trzemesznie w Internecie. Nawiązano również współpracę z Gminą Trzemeszno, tworząc projekt pt. Wirtualne trzemeszeńskie muzeum. W ramach projektu, raz w tygodniu na stronie internetowej Gminy Trzemeszno (link poniżej) publikowane są zbiory MRT.

https://trzemeszno.pl/aktualnosci/wirtualne-trzemeszenskie-muzeum.html

Drugi wyjątek to realizowane corocznie od 2021 r. już trzy edycje projektu „Ochrona zbiorów rękopiśmiennych i drukowanych Muzeum Regionalnego w Trzemesznie” realizowane przez naszą Fundację. Miejmy nadzieję, że wspólne wysiłki wkrótce urzeczywistnią prawdziwą instytucjonalizację Muzeum w Trzemesznie.

W 2022 r. otrzymaliśmy informacje, że budynek byłej zawodówki będzie remontowany i przeznaczony na urząd miasta. Na początku 2023 r. Urząd Miasta Trzemeszna ogłosił przetarg na przebudowę budynku byłej zawodówki. Brak odpowiednie oferty sprawił, że chwilowo wciąż pozostajemy w tym samym miejscu. Na jak długo? Nie wiemy. Czekamy na rozwój sytuacji.